Infirmeria Szpitala Świętego Ducha w Rzymie w XVIII wieku

Minister Edukacji i Nauki w ramach programu „Doskonała Nauka” dofinansował następujący projekt badawczy:

Tytuł projektu: Infirmeria Szpitala Świętego Ducha w Rzymie w XVIII wieku

Nr umowy: DNM/SN/550557/2022

Kwota dofinansowania: 30 850,00

Szpital Świętego Ducha w Rzymie, ufundowany w 1198 r. przez papieża Innocentego III i prowadzony przez Zakon Świętego Ducha, miał fundamentalne znaczenie dla rozwoju szpitalnictwa w świecie chrześcijańskim, służąc jako wzorzec tego typu instytucjom, składał się z dwu instytucji: przytułku (brefotrofium) dla podrzutków i lecznicy (infirmerii).

Pierwszą część, poświęconą opiece nad podrzutkami w szpitalu (brefotrofium), M. Surdacki opracował w postaci książek wydanych w 1998 i 2000 r., w wersji polskiej i włoskiej.

Obecnie przedmiotem opracowania stała się druga, infirmeryczna część tego szpitala. W ten sposób powstaje pierwsze całościowe studium instytucji ważnej dla ogólnoeuropejskiej kultury. Praca oparta jest na bogatych, różnorodnych materiałach archiwalnych.

Przedstawiony w monografii materiał pozwolił uzyskać wieloaspektowy obraz rzymskiej infirmerii, zaprezentować strukturę wewnętrzną, wyposażenie, sposoby leczenia, procedury medyczne, stosowane medykamenty oraz etiologię chorób.

Najbardziej intrygujące są kompleksowe analizy ogromnego zbioru hospitalizowanych, którzy – podobnie jak rzesze podrzutków szpitalnych – tworzyli łącznie z chorymi innych rzymskich placówek medycznych swego rodzaju odrębny stan społeczny. Wnioski wypływające z tych analiz pozwolą poznać fale i poziom higieny sanitarnej społeczeństwa, a także poziom jego życia. Skala ilościowa chorych na gruźlicę, częstotliwość zarażonych w czasie epidemii musiała mieć związek z poziomem życia, a raczej ubóstwa.

Fundamentalne są odpowiedzi, na ile – jak w przypadku przytułku dla dzieci porzuconych – infirmeria świętoduska stanowiła pod względem medycznym awangardę na tle innych szpitali europejskich, zwłaszcza po wprowadzeniu w XVIII w. innowacyjnych procedur medycznych i założenia nowych wewnątrzszpitalnych instytucji.