Drogi modernizacji gospodarstwa chłopskiego w opinii pamiętnikarzy Młodego pokolenia chłopów i Młodego pokolenia wsi Polski Ludowej. Socjologiczne studium porównawcze

W niniejszej publikacji autor postawił sobie za cel przedstawienie i wyjaśnienie złożonego procesu modernizacji gospodarstw chłopskich, a w rezultacie – uzyskanie odpowiedzi na pytania dotyczące sposobu, charakteru, zakresu, dynamiki i uwarunkowań zachodzenia tego zjawiska we wsi polskiej. Modernizacja wsi polskiej dokonująca się w dwudziestoleciu międzywojennym i po II wojnie światowej – to procesy zachodzące w bardzo zróżnicowanych uwarunkowaniach politycznych i społeczno-gospodarczych. Książka ma charakter socjologiczno-historyczny. Jest oparta na źródłach zastanych – życiorysach chłopów zgromadzonych w wielkich zbiorach pamiętników Młodego pokolenia chłopów i Młodego pokolenia wsi Polski Ludowej. Pomysł oparcia tej książki na analizie tak wielkiej liczby życiorysów młodzieży o bardzo szerokiej tematyce wypowiedzi wydawał się przedsięwzięciem, choć trudnym i pracowitym, najbardziej właściwym dla wyjaśnienia podjętego tematu. Wartość poznawcza biografii jako źródła naukowego polega bowiem na tym, że w nich zawarte są pełne obrazy rzeczywistości społecznej, które przy użyciu innych technik badawczych trzeba się starać dopiero je rekonstruować, odtwarzać, kompletować. Źródło biograficzne (życiorys, pamiętnik, inne dokumenty osobiste) zawiera bowiem trzy niezastąpione elementy, jakie są niezbędne w badaniu i wyjaśnianiu zjawiska społecznego, a mianowicie: opis obiektywnej sytuacji, warunków, stanu, dokonaną przez pamiętnikarza subiektywną definicję tej sytuacji (jej percepcja) oraz opis zachowania się, działania osoby w tej sytuacji.