Kościół katolicki w krajobrazie minionej epoki. Studia i szkice

Misja Kościoła nie dokonuje się w próżni. Kościół bowiem to organizm, którego życiem jest Chrystus Zmartwychwstały, a członkami cały Lud Boży. Poprzez niego Kościół uczestniczy w dziejach narodów, kultur, epok. Cierpi wraz z nim i raduje się jego szczęściem. Jest Boski, a zarazem ludzki jak nic na tym świecie. Trudno oddzielić w nim sacrum od profanum. bowiem obie te sfery są organicznie złączone w człowieku. Historia, ani ta profana, ani zbawcza, bez człowieka nie istnieje. Człowiek jest jej punktem centralnym i zarazem odniesieniem dla wszelkich dokonań, zarówno twórczych, jak i destrukcyjnych. Tylko on tworzy historię. Pytanie zasadnicze: czy w zgodzie z zamysłem Stwórcy? Właściwie w tym pytaniu streszczają się wszystkie inne. Poprzez nie odkrywamy sens historii. Wszystko jednak zależy od tego, jaką znajdujemy odpowiedź. Historia pomaga w jej odnalezieniu. Nieraz jest to bolesne. Zawsze jednak pomocne w kształtowaniu chwili bieżącej. Książka niniejsza jest próbą szukania tej odpowiedzi. Nie można oczekiwać jej wyłącznie w odniesieniu do wydarzeń w wymiarze makro. Są tam także te, pozornie często, z marginesu wielkiej historii. Są również losy ludzkie, losy jednostek. Proces dziejowy to przecież wypadkowa wszystkiego, co buduje lub co niszczy ten świat. W jednym i drugim mamy swój udział. Spójrzmy przez chwilę, jaki był on w przypadku pokoleń i czasów, na które spoglądamy z odległości własnych przeżyć w czasie i przestrzeni.